از آخرین باری که موبایل خود را چک کردید چقدر زمان گذشته؟
با این پرسش ساده اما چالش برانگیز، این مقاله مربوط به اعتیاد به موبایل یا به طور کلی تکنلوژی و روش های مختلف کنترل کردن آن را شروع می کنیم.
در ابتدای صحبت ها از واژه "کنترل" برای کار با موبایل استفاده کردیم و دلیل آن واضح است؛ هیچ تصویری از انسان امروزی بدون موبایل وجود ندارد و بیشتر مردم بدون موبایل، بسیاری از قابلیت های کاری، اجتماعی و مهارتهای زندگی خود را از دست می دهند. پس ما نمی توانیم انتطار داشته باشیم که استفاده از موبایل به طور کامل حذف شود.
مطمئنن در عصر حاضر نمیتوان راحتی که تکنولوژی برای انسان به ارمغان آورده را نادیده گرفت یا نقد کرد ولی همین پیشرفت تکنلوژی انجام بسیاری از امور روزمره انسان را بر عهده گرفته و خیلی بهتر از آدمها، کارها را انجام می دهد، یا بسیاری از محاسبات را انجام می دهد. با این وضعیت ناخوداگاه انسان از نظر فیزیکی بی تحرک تر و از نظری فکری با چالش های کمتر ذهنی روبرو می شود و این مسائل باعث ضعیف تر شدن بدن و دایره تحرکی انسان می شود و از لحاظ ذهنی هم هرچقدر از مغز کمتر کار بکشیم، مغز انسان ضعیفتر خواهد شد.
بنابراین باید در استفاده از تکنلوژی، تعادلی برقرار کنیم تا از تبدیل شدن نسل انسان به موجودات چاق تنبل و از لحاظ فکری و محاسباتی، کاملا وابسته به کامپیوترها، جلوگیری کنیم.
اما بیایید ببینیم چه کسانی دچار اعتیاد و وابستگی شدید به تکنولوژی و به طور مشخص اعتیاد به تلفن همراه و اینترنت هستند؟
یکسری شاخص عمومی برای این منظور وجود دارد که در زیر به آن اشاره می کنیم:
- اولین کاری که بعد از بیدار شدن از خواب و آخرین کاری که قبل از خواب انجام می دهید چک کردن تلفن همراهتان است
- قبل از شروع هر کاری سراغ تلفن همراه می رودید و فرقی نمی کند که برای راهنمایی از آن استفاده می کنید یا موضوع دیگری
- بعد از اتمام هر کاری مانند غذا خوردن، درس خواندن، انجام وظایف کاری، تمیز کردن منزل و ...، برای استراحت یک راست سراغ گوشی خود می روید
- در مهمانی ها بجای صحبت و تعامل با دیگران سراغ گوشی رفتن
- ساعات زیادی در روز صرف بازی های آنلاین کردن
- به جای ارتباط کلامی یا دیدار کردن با دیگران، از ارسال پیغام در شبکه های اجتماعی استفاده کردن
- در هنگام استفاده از موبایل نمی توانید زمان بندی داشته باشید و به موقع آن را کنار بگذارید
موارد دیگری هم می توانند در این دسته قرار می گیرند که جزئی تر هستند، ولی در کل اگر شما دو یا سه مورد از موارد بالا را در طول روز انجام می دهید باید نگران اعتیاد خود به موبایل و اینترنت باشید.
اما چرا باید نگران اعتیاد به موبایل بود و برای کنترل کردن استفاده از موبایل چاره ای اندیشید.
بررسی ها نشان می دهد که استفاده بیش از حد از موبایل و اینترنت بر سلامت روحی و جسمی افراد و به خصوص رشد رفتاری آنان تاثیرات منفی قابل توجهی می گزارد. بعضی از رفتارهایی که معتادان به اینترنت و تلفن همراه از خود نشان می دهند:
- تغییرات منفی خلق و خو
- تمرکز روی اینترنت و شبکه های اجتماعی
- عدم توانایی در مدیریت زمان استفاده از موبایل و اینترنت
- بی توجهی به محیط اطراف در هنگام استفاده از اینترنت و فناوری های دیگر
- مختل شدن روابط با دیگران به دلیل استفاده بیش از حد از موبایل و اینترنت
- فراموشی و غفلت در انجام امور روزمره اجتماعی، شغلی، تحصیلی و ...
به جز این موارد، معتادان اینترنت و ابزار های فناوری، دچار مسائل دیگری مانند استرس، افسردگی و اختلال در خواب نیز می شوند.
با توجه به مطالبی که تا به اینجا ذکر کردیم وقت آن است که تغییراتی در نحوه و مدت استفاده از موبایل ایجاد کنیم. در زیر لیستی از کارهایی که به شما در مدیریت کردن زمان استفاده از موبایل و اینترنت کمک می کند را قرار دادیم:
- زمان بیکاری را کاهش دهیم
معمولا وقتی که بیکار می شویم اولین کاری که می کنیم سراغ موبایل و برنامه های آن می رویم، پس اگر زمان بیکاری کمتری داشته باشیم و لیستی از کارهای عقب مانده و وظایف روزانه در دسترس داشته باشیم، می توانیم لحظه های بیکاری را به حداقل برسانیم
- استفاده از برانامه های آمارگیری موبایل
می توانیم از خود تکنلوژی برای کنترل آن نیز استفاده کنیم. در گوشی های امروزی بسیار برنامه های گزارش گیری و آماری مختلفی وجود دارد که برای فهمیدن مقدار زمانی که از برنامه ها استفاده می کنیم یا میزان ساعتی که در طول شبانه روز در اینترنت هستیم را به ما به تفکیک دقیقه در طول روز گزارش می دهد که می توان برای کنترل استفاده از برنامه ها و زمان بندی از آنها استفاده کرد. بعضی از این برنامه ها حتی این قابلیت را دارند تا برای برنامه های دیگر محدودیت زمانی در نظر بگیرید و بعد از اتمام زمان اختصاص داده شده به برنامه آن را محدود کند. (برای آشنایی با برنامه Screen Time آیفون کلیک کنید)
- عدم استفاده از گوشی قبل از خواب و بعد از بیدار شدن
برنامه ای داشته باشید تا یک ساعت قبل از خواب گوشی خود را خاموش کنید و دور از دسترس قرار دهید. با این کار هم خواب بهتری خواهید داشت و هم در کنترل استفاده از موبایل هنگام خواب موفق خواهید بود. چون یکی از زمان هایی که اکثر مردم در کنترل زمان استفاده از گوشی ناتوان هستند در زمان خواب و در رختخواب می باشد. از طرفی وقتی در هنگام خواب گوشی دور از دسترس باشد، صبح اولین کاری که می کنید دیگر چک کردن گوشیتان نیست.
- اعلانهای گوشی یا همان نوتیفیکیشن گوشی خود را خاموش گنید
یکی از مواردی که افراد را در کنترل استفاده از تلفن همراه عاجز می کند، وسوسه چک کردن تلفن بعد از دیدن اعلانات هست. به طور معمول با دریافت پیغام و بلند شدن صدای گوشی افراد برای چک کردن آن اقدام می کنند که همین موضوع اکثرا به همین نقطه ختم نمی شود و به بررسی نرم افزار دیگر نیز می انجامد، برای همین بهتر است نوتیفیکیشن های برنامه هایی مانند واتس اپ، اینستاگرام، تلگرام و ... را خاموش کنید تا فقط در شرایطی که طبق زمان بندی و برنامه ریزی شده به گوشی مراجعه می کنید آنها را چک کنید. (برای آشنایی با نحوه خاموش کردن و مدیریت نوتیفیکیشن ها اینجا کلیک کنید)
- زمانهایی برای زنگ تفریح و استفاده از گوشی در نظر بگیرید
در ابتدای مقاله نیز به این موضوع اشاره کردیم که ما قصد نداریم موبایل و اینترنت را به کل نفی کنیم و آن را از زندگی خود حذف کنیم و هدف ما کنترل و هدفمند کردن استفاده از آن است. با این تفاسیر شما می توانید در ساعاتی مشخص و برنامه ریزی شده از آنها بهره ببرید.
امیدوارم با مطالعه این مقاله بتوانید سبک جدیدی برای زندگی سالمتر برای خود پیدا کنید و از آن لذت ببرید.